Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2009

Ο μέγας!

Το χω πάρει απόφαση τα τελευταία χρόνια. Πλέον, όταν θα με ρωτάνε αυτό το μαλακισμένο, "τι μουσική ακούς", αν δεν υποθέσουν πρώτα δηλαδή ότι η απάντηση για τη μάπα μου είναι "nazi punk", θα απαντάω, Faith No More και Πανούση. Αυτό. Τελεία. Στ'αρχίδια μου.
Και πειδή οι τρελοαμερικάνοι είχαν την τιμητική τους αρκετές φορές στο blog αυτό, ενώ ο Τζιμάρας όχι, και επειδή τσίμπησα λίγο χρόνο ελεύθερο μέσα στη φαρσοκωμωδία (ευχάριστη όμως) που χει καταντήσει η ζωή μου το τελευταίο διάστημα, πάρτε ένα δισκογραφικό κοντοσούβλι από την καλλιτεχνική πορεία του εξυπνότερου, και πιο ετοιμόλογου ίσως, εγχώριου performer που έβγαλε, και με μαθηματική ακρίβεια, θα βγάλει ποτέ, αυτή η κωλοχώρα.


DISCO TSOUTSOUNI
------------------------
Η χρυσή αρχή, σα να λέμε- τουλάχιστον δισκογραφικά. Τραγούδια προ-1977, εδώ συναντάμε πρώτες μορφές από tracks που αργότερα θα κόβανε κώλους (όχι ότι εδώ δε το κάνουν), όπως το "Ερωτικό" ή το "Εκλογές", με άλλα ονόματα- για την ακρίβεια, όλα τα τραγούδια έχουν ονόματα από ταινίες, και εύκολα υποθέτουμε ότι η λογοκρισία θα έπαιξε το ρόλο της για την απόφαση αυτή. Δεν είχα ποτέ την ευκαιρία να δεθώ με το δίσκο αυτό όπως ίσως έπρεπε, αλλά πάντοτε με γοήτευε η πιο άγρια, χύμα προσέγγισή του- και επίσης, το "Για μια χούφτα δολλάρια" που αργότερα το φαγε η μαρμάγκα (κακώς), είναι τραγουδάρα. Στα γυμνάσια θηλέων, βγήκαν όλες οι μαθήτριες στο κλαρί...


ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ
----------------------------
Θα το πω, γιατί θα σκάσω: έχοντας σα δεδομένη την ιδιορρυθμία (για να το φέρω απ'έξω απ'έξω) των σαλεμένων τυπάδων στους Mr Bungle, είμαι σχεδόν σίγουρος ότι το ντεμπούτο από τις Μουσικές Ταξιαρχίες ακούγανε πριν βγάλουν και αυτοί το πρώτο, ομόνυμο δίσκο τους. Και αυτό λέει πολλά. Ίσως υπάρχει μαι διαφορά στην ιδιοσυγκρασία και το μεταβολισμό της μουσικής, αλλά είναι το ίδιο: ένα μεγάλο φάσκελο στο μουσικό συμβιβασμό, στο οτιδήποτε "καθώς πρέπει" και στις συντηρητικούρες. Ο μεγάλος Πανούσης εδώ μας σφηνώνει στο μυαλό ένα μάτσο από άναρχα, σκανδαλιάρικα κομμάτια, που σοδομίζουν τις αντοχές, αν το καλοσκεφθείτε, του ακροατή, με τις συνεχείς αλλαγές διαθέσεων και τις στιχουργικές παραφροσύνες (οι οποίες όπως πάντα, ξέρουν καλύτερα από σας τι παίζει γύρω σας) τους. Το σαξόφωνο γαμάει, να σημειώσουμε επίσης. Και το "Ερωτικό" είναι από τα πιο ειλικρινή πράγματα που γέννησε ποτέ αυτός ο τόπος.


ΓΙΑΓΙΑ ΠΑΤΙΝΙ
-----------------
Ωραίος δίσκος. Αν δεν είχε και τα μαλακισμένα, τα γαμημένα, τα ηλίθια "μπιπ" στα "βρωμόλογα" στους στίχους, θα ήταν ακόμα ωραιότερος. ΠΑΣΟΚ, δύναμη ανάπτυξης από τότε. Και είναι κρίμα. Να θες ξέρω γω να ακούσεις το "Ένα τραγούδι για το χειμώνα", μιας εκ των συγκλονιστικότερων καταθέσεων ψυχής σε νότες, δηλαδή, και να σου πετάγεται η ηλεκτρονική πορδή στο κούτελο και σε κόβει πριν χύσεις στη ψύχρα. Το "Γαμάτε γιατί χανόμαστε" πού το πάτε; Που αντί να λέει στο ρεφρέν, "Γαμάτε γιατί χανόμαστε", λέει "Μππππιιιιιιιιιιιιπ, γιατί χανόμαστε"; Πάλι καλά που υπάρχουν σε live ηχογραφήσεις, να λες, τα εν λόγω κομμάτια, και μετριάζεται η ζημιά. Από εκεί και πέρα, οι συνθέσεις είναι ωριμότερες μουσικά και ωμοτερες, σε σημεία, στιχουργικά, το "Ναγκασάκι" είναι μούρλια σκέτη, η "Ανακωχή" είναι ίσως το πρώτο πανούσιο κομμάτι που σου χτυπάει ένεση μελαγχολίας στη καρδιά κατευθείαν μέσα σε, ας πούμε, ανάλαφρα φαινομενικά πλαίσια, το "Γιαγιά Πατίνι" πλην του ωραίου κόλπου με την Μαντώ (αν θυμάμαι καλά αυτή πρέπει να ναι) και τη μίμηση γύφτου, περιέχει στιχάρες που δυστυχώς για τη κούτρα μας θα παραμείνουν αθάνατες ("Γριά πουτάνα κι άρρωστη, που ψάχνει για τεκνά", η Πανεπιστημίου)... τι να πεις άλλο;


HARDCORE-LIVE ΣΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ
------------------------------------
Να το και το live-ακι. Παραδέχομαι πως με τα χρόνια, όταν το βάζω δίπλα από νεότερες ζωντανές ηχογραφήσεις του Τζιμάρα, κάπου χάνει, αλλά αυτό δε λέει τίποτα. Από την αρχή, με την απαγγελία της "Ελληνοπούλας" και στη συνέχεια τον Πανούση να σκίζει τον αέρα στο ρεφρέν του "Γαμάτε γιατί χανόμαστε" (ναι, χωρίς μπιπ εδώ), μέχρι το τέλος, με το υπερρεαλιστικό άσμα "Θα σου πάρω λαμπαντέρ" σε λα μινόρε, ξέρεις ότι θα περάσεις υπέροχα. Πολλοί βαριούνται να ακούνε λογίδρια, όσο αστεία και αν είναι, μέσω συμπυκνωμένου δισκίου- μαγκιά τους, αλλά αυτοί χάνουν. Τους χάλασε μήπως το ξεκαρδιστικό ποίημα "Φάτε μάτια ψάρια"; Οι πανέξυπνες παρατηρήσεις του καλλιτέχνη για την κομματική πραγματικότητα της εποχής εκείνης; Το παιχνίδι με το κοινό; Το μόνο που με ψιλορίχνει πλέον, είναι ότι θα θελα πιο πολλά γκάζια μετά τη μέση του δίσκου- αλλά δε γαμείς;


ΚΑΓΚΕΛΑ ΠΑΝΤΟΥ
---------------------
Και μόνο από το ομότιτλο τραγούδι, ο δίσκος σε κοιτάει από ύψη που δε γουστάρεις, μα αναγνωρίζεις, για να αισθάνεσαι καλύτερα μέσα στη ψευδασφάλεια του εγώ σου. Αλλά δε στέκομαι εκεί. Ο Πανούσης εδώ ανοίγεται περισσότερο. Ο δίσκος είναι moody, και συγγνώμη για τα κωλοαγγλικά. Σε χώνει σε τριπάκι, να ψάξεις, να κατακερματίσεις ό,τι ακούς για να το αισθανθείς καλύτερα. Παρ'ολ'αυτά, δε λείπουν οι σύγχρονα αριστοφανικές εξάρσεις, όπως το "π.χ", ή το "Αέρα" που καλπάζει ευχάριστα. Τα μεγάλα όπλα εδώ όμως είναι το "Ο Κάιν ζει", που σφάζει με το μπαμπάκι, και το "Φασμπίντερ και ξερό ψωμί", που σε σαγηνεύει σα μπουκάλι ουίσκυ κάτω από το φως λάμπας. Δίσκος που έκανα λίγο καιρό να συνηθίσω, αλλά με αντάμοιψε παραπάνω από απλά πλουσιοπάροχα.


ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΡΑΤΑ
------------------------
Εδώ και αν έκανα χρόνια να συνηθίσω... Χωρίς να είναι αναγκαστικά μείον αυτό που θα πω, ίσως για μένα αυτός είναι ο "χειρότερος" δίσκος του Πανούση. Και όπου "χειρότερος δίσκος του Πανούση", μεταφράζεται, "ακόμα άπιαστος για οποιονδήποτε άλλο, αλλά θα μπορούσε και καλύτερα". Ίσως η πιο "ελληνική" απόπειρα του γενειοφόρου που όλοι αγαπάμε, λείπει η μαγκιά, το παραπάνω ΤΖΑΦ που θα εκτοξεύσει τα τραγούδια στο διάστημα. Ακούστε π.χ το "Φυσική Ιστορία" εδώ, οκέη, κανένα πρόβλημα λες, ακούστε το μετά και από το live στο Ρόδον, και χτυπήστε το κεγάλι στο τοίχο- μεγάλη διαφορά δυναμικής, αν μου επιτρέπετε. Τραγούδια σαν "Τα προβατάκια" είναι χαριτωμένα και πανέξυπνα- αλλά ημιτελή, κατ'εμέ. Και ποιος είσαι συ ρε μαλάκα, θα μου πείτε. Σωστοί.


ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΙΟΥ
------------------------------
Τα λόγια είναι πολυτέλειες για τέτοια διαμάντια. Ναι, καθαρά υποκειμενικά, ναι ναι, δε συμφωνείς το ξέρω, ναι ναι, άποψή σου άποψή μου... βρε δε γαμιόμαστε. Το πράμα είναι απλό, αδερφάκι μου: Θες να δεις τον Πανούση ξεγυμνωμένο, να σου πετάει στα μούτρα ό,τι έχει και δεν έχει μέσα του; Περί αυτού πρόκειται. Ο δίσκος σε κάνει να κλαις. Για τον απλούστατο λόγο ότι είναι τόσο ειλικρινής με τον εαυτό του, για τον απλούστατο λόγο ότι είναι η τέλεια μίξη μελαγχολίας και γλύκας. Άκου, νιώσε, κατανόησε, πράξε, ρε μάγκα μου. Και όχι, δε βασίζεται σε μπαλάντες του σαββατοκύριακου. Βασίζεται σε μια χούφτα τραγουδάρες, που σε τσακίζουν ψυχολογικά, αν είσαι και συ στο τριπάκι, μόνο και μόνο για να χτυπήσουν δυνατά στη πλάτη μετά, και να σου φωνάξει, "Όρμα. Φάτους". Θα σας φτύσω ένα ατυχές παράδειγμα, αλλά αν το καλοσκεφτείτε, έχει ουσία: Πόσες και πόσες φορές, δεν έχετε πει, με την παρέα σας, για το πόσο ευεργετικά σκατόψυχο θέλετε το blackmetal σας (βλέπε π.χ "De Princiipi..."); Ο δίσκος αυτός σας προσφέρει το ίδιο ακριβώς πράγμα, με άλλους κώδικες. Για να χτίσεις κάτι καινούριο, πρέπει να ξεριζώσεις με το ζόρι, αν έχεις τα αρχίδια, ό,τι δε συμφωνεί με αυτό, από τα παλιά. Μπείτε στο τριπάκι να συλλάβετε για το τι μπορεί να μιλάει το υποθετικά εύθυμο "Τι έχεις και κλαις", με τις σάλπιγκες στειρότητας. Ακούστε το ομότιτλό- πόσο μεγάλη αλήθεια, το "Δουλειές του κεφαλιού, μωρό μου είμαι αλλού, δεν κάνω εγώ για τούτο το κοτέτσι"; Το "Είμαι γυφτάκι"; Πόσο συχνά ακούτε κάποιον να λέει "σκατοκαριόλες" με τόση, μα τόση πίκρα; Και πάει λέγοντας. Μη κάνετε το λάθος να συνεχίσετε να το αγνοείτε, αν δε το έχετε ακούσει ήδη.
*Στο cd περιέχονται και 4-5 κομμάτια από live- η εκτέλεση της "Λαμπάντας" είναι γαμηστερή.


LIVE ΣΤΟ ΡΟΔΟΝ
--------------------
Γαμάω και χύνω- αλληλούια. Βαρύ. Χυδαίο. Πανέξυπνο. Ό,τι γουστάρουμε δηλαδή. Τα κομμάτια ανεβαίνουν επίπεδα με το τσουβάλι, μεράκι, όρεξη, γαμώ τη πίστη μου, ό,τι γουστάρουμε. Στα top, το "Κάγκελα Παντού", οι αναφορές στα σφηνάκια και στις καταλήψεις, το "Φυσική ιστορία", το ποτ πουρί με διασκευές σε γνωστά καγκουροτράγουδα, καθώς και η διασκευή στο "Τι πάθος ατελείωτο", που θα έκανε τον μπάρμπα-Βαμβακάρη περήφανο.


VIVERE PERICOLOSAMENTE
--------------------------------
Μεγάλο γκομενάκι αυτός ο δίσκος- και δεν καταλαβαίνω γιατί έχει φάει τόσο θάψιμο με τα χρόνια από διάφορους. Πιο "μοντέρνος" σε σημεία (το "Νεοέλληνας" είναι καλό σημείο αναφοράς), όσο και παραδοσιακά ξεροκέφαλος και μπράβο του, σε άλλα (το κλαρίνο, το κλαρίνο μάγκες). Και με σάτυρα σε σφηνάκι, όπως πάντα. Η μαγεία όμως απελευθερώνεται στα τύμπανα, όταν παίξει το "Vivere Pericolosamente". Και όσοι τρώτε καψουροφρίκες συχνά (και ακόμα παραπάνω όσοι είστε παντρεμένοι) με νιώθετε, το ξέρω. Στα συν, το "Σα το Σαμουήλ στο Κούγκι", το "Φάτε τους" και το "Ισοπαλία", μια τριλογία που γαργαλάει ηδονικά τις πουτσότριχες από την καύλα που προσφέρει απλόχερα στον κόσμο.

*Σκοπίμως δεν αναφέρθηκα σε DVD, έξτρα ηχογραφήσεις και σκόρπια τραγούδια του Πανούση δω και κει- θα μας έπαιρνε το πρωί.
Ήδη μας πήρε, βασικά.
Οπότε, Ηλίας όβερ και άουτ, άλλη μια φορά.

5 σχόλια:

γιώργος είπε...

ωραίο αφιέρωμα! Ο Πανούσης για μένα είναι από τα πιο έξυπνα όντα. Σοβαρό μυαλό. η τέχνη (με την καλή έννοια) προσπαθεί να μιμηθεί τον Πανούση. είναι ο πιο ειλικρινής εαυτός ολόκληρου του κόσμου και όντας ένα στατιστικό ατύχημα νιώθω τυχερός που υπάρχει.

Λιος είπε...

Ετσι είναι όπως τα λες. Πανούσης = η μισή μου ψυχη σε νότες.
Αλήθεια, συ ποιο δίσκο γουστάρεις πιο πολύ;

Flonsavardu είπε...

προς τιμήν σου μ' εψησες και κατέβασα τα άπαντα πανούση χτες. τον συμπαθώ τον πανούση, αν και δεν τον άκουγα ποτέ- δεν ακούω γενικά πολύ μουσική, είμαι από τους ανώμαλους. ίσως να γίνει η αρχή τώρα. με τον πανούση, όχι με τη μουσική.

γιώργος είπε...

δύσκολο να σου πω ακριβώς ποιος δίσκος μ αρέσει περισσότερο. τυχαίνει συνήθως να ακούω χύμα τα κομμάτια και σε συλλογές. απο αυτά που είδα στο αφιέρωμα σου θα έλεγα τα ντισκο τσουτσούνι κ κάγκελα παντού αλλά δεν είμαι σίγουρος.
Θέλω πάντως να διαβάσω και κανένα βιβλίο του. δεν το έχω κάνει ακόμα παρόλο που με συναρπάζει πιο πολύ στιχουργικά παρά μουσικά.

Λιος είπε...

φλονς: α, θα γουσταρα τρελα να ειναι αυτη η αρχη μιας σχεσης αγαπης μεταξυ εσε και του μεσιε Πανουση- θα ητο μεγαλη μου χαρα και τιμη.
Το "Δουλειες του Κεφαλιου" να ακουσεις πρωτο. Δεν ξερω γιατι, αλλα εχω την εντυπωση οτι θα το γουσταρεις πανω απ'ολα.

Παρείσακτε: Γαμανε τα βιβλια Πανουση. Δομημενο χαος, απολαυστικο και μεσα στα πραγματα. Σοφία. Το "Πούστευε και μη ερεύνα"
είναι μια καλή αρχή, υποθέτω.