Τετάρτη 4 Μαρτίου 2009

Μπουρανί 2

Πέραν της πλάκας όμως, και ξορκίζοντας την σοβαροφάνεια, το Μπουρανί αποτελεί δείγμα πολιτισμού. Στ'αρχίδια μου για εισαγωγές και αναλύσεις, ανθρωπολόγος δεν είμαι, και αν θέλετε κάτι ποιο "έγκυρο", ας πάτε σε κάποιον μορφωμένο να σας εξηγήσει ό,τι δε σας κάθεται καλά- το πιο απλό όμως, και ταυτόχρονα και πιο σημαντικό, είναι ότι πρέπει να κατανοήσουμε κάποτε ότι η τσιμεντοκαλλιέργεια και η κούφια αποστήθηση ρητών ή κειμένων, δεν είναι πολιτισμός. Πολιτισμός είναι να μπορείς, έχοντας ανοιχτές τις αντέννες σου, να δέχεσαι τα ερεθίσματα από παντού, και να τα φιλτράρεις με τέτοιο τρόπο, ώστε να δημιουργείς- απ την τελευταία μικροσκοπική κουράδα έμπνευσης, μέχρι τη μεγαλύτερη αψίδα. Και κατ' επέκτασην, αυτό σε παραλλαγές, μπορεί να ονομαστεί και "μόρφωση", μπορεί να ονομαστεί "διαπαιδαγώγηση", μπορεί να ονομαστεί και "τέχνη" σε συγκεκριμένες στιγμές.

Παραδείγματος χάρη. Σε μια από τις περιπλανήσεις μας στον φίσκα από τον κόσμο που γιόρταζε Τύρναβο, σε ένα δρομάκι, με ταβέρνες, όπου τραπέζια είχαν εκτοξευτεί έξω, δεν υπήρχε κυκλοφορία οχημάτων, και ντόπιοι, μασκαρεμένοι σαν σάτυροι με πουτσάρες από πηλό και κρατώντας αυτοσχέδια ραβδιά από κουδούνια και επίσης ψωλές, χόρευαν με τουρίστες τους παραδοσιακούς χορούς της γιορτής αυτής, μια τριμελής οικογένεια πλησίασε έναν απ' τους μασκαρεμένους ψωλαράδες. Ο πατέρας και η μάνα άφησαν το, θα'ταν δε θα'ταν 5χρονο κοριτσάκι, να πάει να περιεργαστεί το γιγάντιο (για το μέγεθος του πιτσιρικιού) πουτσόραβδο, να το πιάσει, να το αφουγκραστεί, και μετά το έβγαλαν φωτογραφία δίπλα από τους "αναίσχυντους καννίβαλους", στη μέση, ανάμεσα σε μεταμφιεσμένους ζωώδεις αρλεκίνους με υπερτροφικές ψωλές. Διαφωνεί κανείς ότι η αποποινικοποίηση του ανθρώπινου σώματος από μικρή ηλικία σε κάνει, μεγαλώνοντας, να το εκτιμάς και περισσότερο, αποφεύγοντας στενάχωρες μαλακίες (για όλους); Προφανώς και θα διαφωνήσει κάποιος, αν είναι κομπλεξικός, κρυφοτρόμπας, φεμινίστρια ή χριστιανόπληκτος φανατικός.

Είχα δει ένα σύνθημα που έλεγε, "το πάθος για την ελευθερία είναι μεγαλύτερο από τα κελιά". Λαμπρά, αλλά το πώς ήρθε το πράγμα για την ανθρώπινη φύλη, μας δείχνει το ακριβώς αντίθετο- ο κόσμος γουστάρει τα κελιά. Τα αποζητά. Και τα κελιά δεν είναι μόνο τετράγωνες, σιδερένιες μαλακίες. Γουστάρουμε να ενδίδουμε σε προκατασκευασμένες ηθικές, σε πλαστικά Lifestyle, στρεφόμαστε συνειδητά σε δήθεν "αντί" συμπεριφορές και ιδεολογίες οι οποίες στην ουσία είναι αντανάκλαση της μιζέριας μας, χτίζουμε τεράστια οικοδομήματα επειδή ντρεπόμαστε να παραδεχτούμε το πόσο μας αρέσει να γαμάμε την σεξουαλική μας επιθυμία, γιγαντώνουμε μια πολεοδομία (η οποία άρχισε να αναπτύσεται από παλιά για τον αντίθετο ακριβώς σκοπό: να μπορείς να γαμάς πιο εύκολα/γρήγορα) για να φτιάξουμε ένα τεράστιο κελί συναισθημάτων, εμπορευματοποίησης συνειδήσεων, εύκολης κομπίνας (κάθε είδους, δε μιλάω για Βατοπαίδια εδώ). Ξεχάσαμε τις ρίζες μας, οι οποίες είναι μόνο τρεις: τραγούδι, κρασί και μέλι. Μπροστά από την ειλικρίνεια και την αγνότητα μιας γιορτής σαν το Μπουρανί, μένουμε μαλάκες επειδή εμείς, τα υπερκοινωνικά με το ζόρι ζώα, προτιμάμε την βόλη της υποκρισίας και βαφτίζουμε το αληθινό "αισχρό" και το αγνό "δίχως ήθος", "αναίσχυντο", "βλάσφημο". Αφήσαμε μια ελίτ με ζαρωμένες μούρες και γεμάτα πορτοφόλια να κηρύξει πόλεμο με το ίδιο μας το σώμα, αφήσαμε τους εαυτούς μας να παρασυρθούν από ψευτο-ώριμες απαιτήσεις για "καλή ζωή μέχρι τα γεράματα", μείναμε μαλάκες επειδή δεν συνειδητοποιήσαμε ότι και η μεγαλύτερη αντικειμενικότητα είναι μια γενικευμένη υποκειμενικότητα, στον πυρήνα της, όταν έχει τη βάση της στον πανανθρώπινο τομέα.

Γι'αυτό θεωρώ ζωτικής σημασίας το να κρατήσει το έθιμο αυτό όσο μπορεί. Και με χαρά είδα ότι οι νέοι του τόπου όχι μόνο δε το σνομπάρουν, αλλά το αγκαλιάζουν με σεβασμό. Αν μη τι άλλο, όταν μια ολόκληρη πόλη για μια μέρα γεμίζει κόσμο, και έχεις όταν περπατάς στο δρόμο, αυτό το περίεργο συναίσθημα του ότι μπορείς να μιλήσεις με όλους σα να τους ξέρεις χρόνια, δε μπορείς παρά να ενδώσεις και να κολυμπήσεις μαζί με το κύμμα. Δηλώνω ότι θα γίνομαι μέρος της γιορτής του Μπουρανί σε όσο μεγαλύτερη συχνότητα μπορώ, του χρόνου δε, θα επιτεθώ κι εγώ μαζί με τους άλλους σε ανυποψίαστους, με τη πήλινη ψωλή μου ανα χείρας- και το αστείο είναι ότι δεν είμαι καν βουνίσιος, είμαι θαλασσινός σκατόφλωρος.

Δεν υπάρχουν σχόλια: